DNS Nedir? – İnternetin Görünmeyen Rehberi
Bir internet sitesine girmek istediğinizde genellikle sadece adres çubuğuna bir alan adı yazarsınız:
www.sanalserver.net
Ama bu adresin arka planında çalışan, görünmeyen ama hayati önemde bir sistem vardır: DNS
Yani: Domain Name System (Alan Adı Sistemi)
DNS Ne İşe Yarar?
DNS, internetin telefon rehberi gibidir.
- Sen google.com yazarsın,
- DNS sistemi bu alan adının arkasındaki IP adresini bulur:
örnek olarak 142.250.185.206 - Tarayıcın o IP’ye bağlanır ve siteyi yükler.
DNS Nasıl Çalışır?
- Kullanıcı tarayıcıya example.com yazar
- Tarayıcı bu ismi önbellekte arar
- Yoksa, DNS sunucularına gider
- En son yetkili (authoritative) DNS sunucusu doğru IP’yi döner
- Site IP adresiyle yüklenir
DNS Sisteminde Yer Alan Kayıt Türleri
| Kayıt Türü | Açıklama |
|---|---|
| A | Alan adını IPv4 adresine yönlendirir |
| AAAA | Alan adını IPv6 adresine yönlendirir |
| CNAME | Bir alan adını başka bir alan adına yönlendirir |
| MX | E-posta sunucusunu tanımlar |
| NS | Alan adının hangi DNS sunucularında tutulduğunu gösterir |
| TXT | SPF, doğrulama ve SEO amaçlı açıklamalar içerir |
DNS Ne Zaman Kullanılır?
- Web sitesi yayına alırken
- Alan adı başka bir sunucuya yönlendirilirken
- Mail kurulumu yapılırken (MX, SPF, DKIM)
- CDN (Cloudflare gibi) sistemlere geçerken
- Subdomain yapılandırılırken
DNS Ayarı Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- TTL süresi: Ne kadar kısa, o kadar hızlı yayılır
- MX ve SPF kayıtları doğru yapılmazsa e-postalar ulaşmaz
- Yanlış bir A kaydı, sitenizin erişilmemesine neden olabilir
- DNS değişiklikleri genellikle 5–30 dakika arasında yayılır, ama en fazla 24 saate kadar sürebilir
Bonus: DNS Sorgulama Araçları
| Araç | Ne işe yarar? |
|---|---|
| nslookup | DNS kayıtlarını terminalden sorgular |
| dig | DNS çözümleme detaylarını verir |
| IntoDNS | Alan adının DNS sağlık raporu |
| MXToolbox | Mail kayıtları ve kara liste kontrolü |
Sonuç
DNS, internetteki tüm alan adlarının arkasında çalışan sessiz bir kahramandır.
Web sitenizin açılması, e-postalarınızın gitmesi ve yönlendirmelerin doğru çalışması için sağlam bir DNS yapılandırması şarttır.